اجرتالمثل ایام زوجیت به معنای «دستمزد کارهایی است که زن در طول زندگی مشترک در خانه شوهر انجام داده، بدون اینکه قصد تبرع (یعنی انجام رایگان و بدون مزد) داشته باشد». این موضوع یکی از حقوق مالی زن در هنگام طلاق یا فوت شوهر است.
مبنای قانونی اجرتالمثل
طبق ماده 336 قانون مدنی:
هرگاه کسی بر حسب امر دیگری، کاری را انجام دهد که عرفاً برای آن اجرتی است، مستحق اجرتالمثل خواهد بود، مگر اینکه معلوم شود قصد تبرع (رایگان انجام دادن) داشته است و همچنین در تبصره ماده 336 و تبصره ماده واحده قانون تعیین تکلیف سنوات پرداخت نشده زوجه (مصوب 1385):
اگر زن کارهایی را که شرعاً به عهده او نبوده، با دستور شوهر انجام داده باشد و عرف برای آن کار اجرت قائل باشد، مستحق اجرتالمثل است، مگر اینکه قصد تبرع داشته باشد
چه کارهایی شامل اجرتالمثل میشوند؟
کارهایی مثل:
آشپزی
نظافت منزل
نگهداری از فرزندان
شستوشوی لباس
و سایر امور منزل که شرعاً وظیفه زن نیست
شرایط دریافت اجرتالمثل:
زن باید کارهایی را انجام داده باشدکه شرعاً وظیفهاش نبوده
این کارها را به دستور شوهر یا با رضایت اوانجام داده باشد.
زن قصد رایگان انجام دادن کارها را نداشته باشد (باید اثبات شود که قصد تبرع نداشته).
میزان اجرتالمثل چگونه تعیین میشود؟
کارشناس رسمی دادگستری، با توجه به نوع و مدت کارهای زن، مبلغی را تعیین میکند.
معمولاً براساس عرف زمان و محل، نرخ کارهای خانهداری تخمین زده میشود.